Właściwy kontakt zębów górnych i dolnych jest określany jako okluzja. Pod wpływem wielu czynników może dojść do wystąpienia nieprawidłowości w zakresie stykania się zębów. Wówczas stomatolodzy mówią o chorobie okluzyjnej. Poznaj symptomy, które mogą wskazywać na konieczność wizyty u stomatologa lub ortodonty.
Jakie są przyczyny choroby okluzyjnej?
Co to jest okluzja? Okluzja to prawidłowy kontakt zębów górnych i dolnych. Z kolei choroba okluzyjna to jedno ze zdiagnozowanych zaburzeń narządu żucia. Jak dochodzi to tego schorzenia?
Nie sposób wskazać jedną na przyczynę, która skutkowałaby stykaniem się zębów w niewłaściwy sposób. Do najczęściej wymienianych powodów pojawienia się choroby okluzyjnej specjaliści zaliczają:
- Wady zgryzu. Stłoczenia zębów czy zęby poza łukiem to wady, które mogą się pojawić u wielu pacjentów. Wówczas też występuje choroba okluzyjna, bo zęby nie mogą się ze sobą prawidłowo stykać.
- Nieprawidłowo rosnące ósemki, braki w uzębieniu. Zęby mają tendencję do przesuwania się w kierunku miejsca po usuniętym zębie. Współczesna stomatologia ma na to wiele rozwiązań.
- Stres. Nerwowe sytuacje mogą przyczynić się do wyrobienia nawyku zaciskania zębów. To – podobnie jak parafunkcje w postaci choćby gryzienia ołówka – jest powodem ścierania się zębów.
Okluzja może mieć też podłoże genetyczne. Także zmiany reumatyczne mogą być przyczyną rozwoju choroby okluzyjnej. Niezależnie od źródła zaburzeń, pacjenci mogą zaobserwować u siebie zmiany, które powinni skłonić ich do wizyty u lekarza.
Najczęstsze objawy okluzji
Wiedząc już, co to jest okluzja w stomatologii, należy poznać jeszcze najczęstsze symptomy tego zaburzenia. Ponieważ u wielu pacjentów z czasem dochodzi do adaptacji, to występujące objawy nie zawsze jednoznaczne wskazują na okluzję. Pacjentów do umówienia się na wizytę w gabinecie stomatologicznym czy ortodontycznym może zmobilizować:
- Zaobserwowanie starcia zęba lub jego migracja. W skrajnych przypadkach może dojść do patologicznego starcia zębów – obnażenia miazgi, pękania i kruszenia.
- Bruksizm. Zgrzytanie czy zaciskanie zębów najczęściej pojawia się w nocy i często jest reakcją na stres. Pacjenci, którzy zgrzytają zębami, często budzą się zmęczeni oraz z bólem mięśni i stawów.
- Ból – z reguły pacjenci skarżą się na bóle mięśniowo-twarzowe. Mogą pojawić się także trzaski w stawach, problemy z otwieraniem ust i napięcie mięśni twarzy.
Starcia czy migracje zębów nie są zauważalne od razu. Na to, aby efekty ścierania zębów stały się widoczne, potrzebny jest czas. Z tego względu to najczęściej ból jest powodem, dla którego pacjenci decydują się na konsultację z lekarzem.
Jak leczyć okluzję?
Jak odbywa się leczenie choroby okluzyjnej? Ścieżka leczenia jest ustalana indywidualnie dla każdego pacjenta, a ma to związek z możliwością pojawienia się różnych objawów. Kilka najpopularniejszych sposobów leczenia zaburzeń okluzji to:
- Deprogramacja. Pacjent otrzymuje specjalną nakładkę na górną szczękę (deprogramator), której zadaniem jest prawidłowe ustawienie zębów względem siebie.
- Leczenie zachowawcze. Ponieważ choroba okluzyjna może być spowodowana niedopasowanymi uzupełnieniami protetycznymi, to czasem wystarczy ich wymiana. Korekty zgryzu można też dokonać poprzez delikatne zeszlifowanie zębów (ekwilibracja).
- Leczenie ortodontyczne w Szczecinie. Za pomocą leczenia ortodontycznego możliwe jest wyeliminowanie wad zgryzu, które mają wpływ na relację między górnymi i dolnymi zębami.
Wymienione metody to nie wszystkie, które są powszechnie stosowane po zdiagnozowaniu przez lekarza zaburzeń okluzji. Często pacjenci otrzymują zalecenie korzystania z szyny okluzyjnej – chroni ona zęby przed ścieraniem podczas nocnego zgrzytania.
W bardziej skomplikowanych przypadkach stosuje się chirurgię ortognatyczną – np. wówczas, gdy podbródek jest cofnięty.
Skutki nieleczonej okluzji
Brak reakcji choćby na zgrzytanie zębów, które jest spowodowane chorobą okluzyjną, może prowadzić do szeregu powikłań. Przykładowe problemy, jakie pacjent może u siebie zauważyć, to:
- Chroniczne bóle głowy czy karku, pojawić mogą się też bóle pleców. Są to bóle napięciowe, które można złagodzić i następnie całkowicie wyeliminować, wdrażając odpowiednie leczenie.
- Utrata zębów. Ma to bezpośredni związek z faktem, że zęby z czasem stają się podatne na pękanie i kruszenie, co finalnie może skutkować brakami w uzębieniu.
- Zaburzenia słuchu. Pacjent może zaobserwować u siebie szumy uszne, a wdrożone przez specjalistę leczenie może nie przynosić rezultatów.
Zaburzenia słuchu nie zawsze są kojarzone z problemami z uzębieniem. Tymczasem nieleczona okluzja powoduje szereg dolegliwości, które wpływają na funkcjonowanie całego organizmu. Warto więc być na nią czujnym!